Rabbimiz’in canlılar üzerindeki rahmeti ve şefkati çok çeşitli şekillerde tecelli eder. Bu tecellilerden biri de hayvanların hayatta kalmak için bazen kaçmak, bazen de kovalamak zorunda kaldıklarında sahip oldukları muhteşem hızdır.

• Dünyanın en hızlı hayvanları hangileridir?
• Bu canlıların sahip olduğu özellikler nelerdir?

Havadaki En Hızlı Canlılar

Dünyadaki en hızlı hayvanlar kuşlardır. Kuşların en hızlı canlılar olmasında havadaki sürtünme kuvvetinin az olmasının büyük etkisi vardır. Kuşların içinde en hızlısı yaklaşık olarak bir karga büyüklüğünde olan alaca doğandır. Saatte 320 km hızla uçan bu küçük kuşun sahip olduğu bu hız, dünyanın en hızlı spor otomobillerinden biri olarak kabul edilen Lamborghini Murcielago Convertible ile Formula 1 yarışları için özel üretilen otomobililerin son hızlarına eşittir.

Sadece “dalış” olarak bilinen özel avlanma teknikleri ile bu canlılar, önce havada yükselir, sonra kendisinden daha aşağıda uçan avının tam üstüne doğru saatte 320 kilometre hızla düşer. Havadaki bu çarpışma sonucu ölen avını pençeleriyle aniden yakalayarak avlanma işlemini sona erdirir. Bu canlılar sahip oldukları bu müthiş hızı sadece avlanmak için  yere doğru süzülürken kazanırlar. Kuşkusuz, diğer kuşlarla kıyaslandığında havada rekor bir hıza ulaşan bu kuşun sürati, çarpışma yerini hesaplayabilmesi ve avını havada yakalayabilmesi tesadüfen oluşamayacak özelliklerdir. Bunların yanı sıra doğan türü kuşun yaşamını devam ettirebilmesi için avını çok uzak mesafelerden dahi görebilmesi gerekir. Bu da doğanın görüş gücünün insan görüşünün 7 katı kadar daha keskin olması ile sağlanır. Doğanların sahip olduğu bu hız, kusursuz birer avcı olmalarını sağlayan bir yaratılış harikasıdır ve Yüce Allah’ın üstün yaratmasının bir sonucudur. Herşeyi bilen Allah bu  canlılara hızlı uçmayı ilham ettiği ve onların bedenlerinde hızlı uçma sistemleri yarattığı için uçarlar. Ayette bu gerçek şöyle haber verilir.

“Onlar, üstlerinde dizi dizi kanat açıp kapayarak uçan kuşları görmüyorlar mı? Onları Rahman (olan Allah’)tan başkası (boşlukta) tutmuyor. Şüphesiz O, herşeyi hakkıyla görendir.” (Mülk  Suresi, 19)

Sudaki En Hızlı Canlılar:

En küçük balıktan en büyük balinaya kadar tüm deniz canlıları üstün bir manevra kabiliyeti ile rahatça hareket eder, vücut ağırlıklarını ustaca kullanarak en yüksek verimle yüzer ve  rahatça beslenirler. Bunun nedeni her cins balığın yüzme sistemlerinin mükemmel şekilde yaratılmış olmasıdır. Yüzgeçlerinin yeri özel seçilmiş, kuyruk şekli, solungaç büyüklükleri, derilerindeki girinti ve çıkıntılar bu canlıların ihtiyaçlarını en mükemmel şekilde sağlayacak niteliklerdedir.

Balıkların yüzme şekli makinaların çalışma sistemine benzer. Hemen hemen tüm makineler sabit bir eksen etrafında, sabit bir dönme hızında hareket eder ve şaft denen parçalar aracılığı ile güç üretirler. Balıklar da güç üretirler, ancak onların çalışma sistemi makinelerden çok farklıdır. Balıklardaki her bir manivela birbirine öyle bir biçimde bağlanmıştır ki, hareket tek bir düzlemde gerçekleşir. Bu nedenle balığın omurgası, yerde kıvrılıp giden bir yılan gibi devamlı olarak sağa sola hareket eder. Balığın ileri doğru hareket hızı aynı zamanda, yüzgecin balığın omurgasından geçen eksenin sağına ve soluna gidiş geliş hızı ile doğrudan bağlantılıdır. Yüzgeç eksene yaklaştığında hız artar, uzaklaştığında da azalır.

Ani hızlanmanın balıklar için hayati bir anlamı vardır; çünkü hem avlanmak hem de avcılardan kaçabilmek için bu ani atağa ihtiyaçları vardır. Bazı küçük balıklar, durma noktasından maksimum hızlarına saniyenin 20’de biri kadar kısa bir sürede çıkabilirler. Bu sırada ürettikleri itme kuvveti kendi ağırlıklarının 4 katı kadar olmaktadır.

Bu spor arabaların sıfır kilometreden 100 kilometreye, 4 ila 6 saniye arasında çıkması demekttir ki normalde böyle birşey imkansızdır. Çünkü arabaların maksimum hızlarına ulaşabilmeleri için daha fazla zamana ihtiyaçları vardır. Oysa balıklar için bahsettiğimiz süre, sadece saniyenin 20’de biridir. Bütün bunların yanı sıra göz ardı edilmemesi gereken çok önemli bir nokta vardır. Balıklar bu üstün performanslarını suyun içinde, hatta bazen akıntıya karşı göstermektedirler. Suyun direncinin havadan daha fazla olduğu düşünüldüğünde, balıkların küçümsenmeyecek bir performansa sahip olduğu rahatlıkla anlaşılacaktır. Balıkların bu üstün performansına verilebilecek bazı örnekler şunlardır:

• Bu konudaki en güzel örnek hiç kuşkusuz ki yelken balığıdır. Kılıç balığına benzeyen ve sırtında büyük bir yüzgeci olan yelken balığı saatte 110 km’lik sürati ile sudaki en hızlı canlıdır. Toplam ağırlığı 100 kg olan, 3.4 m uzunluğundaki bu balık, güçlü yüzgeçleri ve aerodinamik özelliği sayesinde, hem kendisinden daha küçük balıkları ve mürekkep balıklarını avlayarak besin ihtiyacını karşılar, hem de aç köpekbalıklarından kolayca kaçar.
• Atlantik kılıçbalığı da saatte 80 km ile en hızlı yüzen balıklar arasındadır.
• Yunuslar saatte 66 km ile balina 48 km ile deniz memelilerinin en hızlı olanlarıdır.
• Uçanbalık 56 km, kefal 12 km, ahtapot da 6 km. hızla yüzerek boyutlarına göre oldukça yüksek hıza ulaşırlar.

Karadaki En Hızlı Hayvanlar

Sıçrayarak hareket eden tüm canlıların dışındaki bütün kara canlıları genellikle ayaklarını çapraz atarak hareket ederler. Sağ ön ile sol arka ayaklar beraberce öne geçerler, sonra sıralarını sol ön ile sağ arka ayaklara bırakırlar. Vücut ayakların bu çapraz hareketiyle kıvrılır ve devamlı bir hareket halinde ilerler. Allah’ın canlılarda yarattığı bu çaprazlama koşma sistemi karadaki canlıların en hızlı şekilde hareket etmelerine imkan verir. Karadaki hayvanların en hızlısı olan çitalar bu şekilde hareket eden canlılardandır.

Çitalar keskin gözleri ile etraflarını gözler, sürüden uzaklaşmış olan bir ceylan veya antilop gördükleri zaman çömelir; omuzlarını kamburlaştırır, kulaklarını geriye yatırır ve ilk birkaç adımdan güç alarak koşmaya başlarlar. Birkaç saniye içinde hızlarını 72 km’ye kadar çıkarabilirler. Saniyeler süren bir zaman içinde 600 m’den daha uzunca bir mesafeyi saatte 113 km gibi süper bir hızla koşabilirler. Çitalar çok kısa bir süre içinde hızlarını maksimum düzeye ulaştırmaları nedeniyle avlarını çok kısa sürede yakalamak zorundadırlar. Çünkü bu muazzam hızlarını 30 ila 45 saniye gibi bir süreden fazla korumaları durumunda 46 dereceye kadar çıkan ısıları beyinlerine zarar verir. Bu nedenle hedefe kilitlenirler ve hemen onu  yakalamaya gayret ederler. Çitalar sahip oldukları bu özellikler vesilesiyle sürüler halinde avlanan diğer büyük kedilerden farklı olarak, genellikle avlarını tek başlarına yakalarlar.

Karada yaşayan hayvanların hepsi aynı şekilde hareket etmezler. Bir kısmı bir yandaki ön ve arka ayaklarını aynı zamanda ileriye atar, sonra hareket diğer taraftaki ayaklara geçer. Bu şekilde yürüyenl canlılar arasında deve, Güney Amerika And Dağlarında yaşayan lama, alpaka, Afrika ovalarındaki zürafa, Kongo ormanlarında yaşayan okapi canlısı ve sırtlangiller sayılabilir.

Tüm Canlıların Yaratıcısı Yüce Allah’tır

Vücudumuz dinlenme halindeyken dolaşım sistemimiz kanımızı iç organlarımıza ve uzuvlarımıza eşit diyebileceğimiz bir oranda dağıtır. Eğer spora veya hızlı koşmaya  ısınmadan başlarsak yani çok hızlı ve ani hareketler yaparsak, kanımız çok hızlı ve dengesiz bir şekilde uzuvlarımıza hücum eder ve gövdemizdeki kasları beslemek için yeterince kan kalmaz. Kanımızın az olduğu bölgeye oksijen az gider, bu da kasta ağrı ya da kramp oluşturur. Bu ağrı ve kramplardan kurtulmak için koşmadan veya spora başlamadan önce kendimizi hazırlamamız şarttır. Oysa hayvanların ani hareket etmek ve hızlanmak için önceden hazırlık yapıp kendilerini ısıtmaya ihtiyaçları yoktur. Onlar ani olarak hareket etmeye başlayabilir ve çok uzun mesafeleri yüksek teknoloji ürünü araçlarla rekabet edebilecek derecede yüksek hızlarla alabilirler. Bu, Rabbimiz’in bu canlıların avlanması, beslenmesi veya av olmaktan kurtulması için bahşettiği muhteşem özelliklerden bazılarıdır.

Rabbimiz, tüm bu canlıları yaşamları için mutlak şart olan üstün özelliklerle birlikte yaratmıştır. İnsanı hayrete düşüren ve Allah yaratması dışında asla sahip olamayacağı tüm bu özellikler, Allah’ın herşeye Kadir olduğunun, benzersiz yaratışının ve sonsuz gücünün örneklerinden sadece biridir. İnsanlara düşen hayvanlardaki muhteşem yaratılış delillerini görebilmek ve bu vesileyle Allah’ın kudretini hakkıyla takdir edip O’nu övgüyle yüceltebilmektir. Bir ayette Rabbimiz’in yaratış ilmi şöyle haber verilmiştir:

“Allah, her canlıyı sudan yarattı. İşte bunlardan kimi karnı üzerinde yürümekte, kimi iki ayağı üzerinde yürümekte, kimi de dört (ayağı) üzerinde yürümektedir. Allah, dilediğini yaratır. Hiç şüphesiz Allah, herşeye güç yetirendir.” (Nur Suresi, 45)

Yüce Allah canlılara hayatta kalabilmeleri ve yaşamlarını sürdürüp türlerini devam ettirmeleri için nimet olarak çeşitli özellikler bahşetmiştir. Doğada bulunan ve yazımızda yalnızca bir kısmını ele alacağımız canlıların insanlarla kıyaslanamayacak düzeydeki hız ve sıçrama yetenekleri ve zor şartlara karşı zorlanmadan mücadele verebilmeleri Rabbimiz’in yaratma sanatının ve ilminin eşsiz delillerini sergilemektedir. Canlılar bu muhteşem özellikleri sayesinde avlanabilir, düşmanlarından kaçarak kendilerini savunabilir ve yavrularını koruyabilirler. Yüce Allah bir Kuran ayetinde çok farklı özelliklere sahip hayvanlar yarattığını şöyle bildirmiştir:

“Ellerimizin yaptıklarından kendileri için nice hayvanları yarattığımızı görmüyorlar mı? Böylece bunlara malik oluyorlar.” (Yasin Suresi, 71)

Allah’ın Yarattığı Her Varlıkta Hikmetler Vardır

Canlıları yaratan Allah’ın bizden istediği, onlardaki güzellikleri ve üstün özellikleri seyrederken O’nun sonsuz gücünü ve sanatını düşünmemiz, herşeyi O’nun yarattığını, herşeyin sahibinin Allah olduğunu fark etmemiz ve O’nun yarattığı şeylerdeki güzellikleri görüp zevk alabilmemizdir. Aynı zamanda da, bu eşsiz güzellikleri yarattığı için O’na şükretmemiz ve O’nu çok sevmemizdir. Bütün evrenin, bütün hayvanların, bitkilerin, gecenin ve gündüzün, etrafımızdaki herşeyin yaratılmasının tek bir amacı vardır. O da Allah’ın yüceliğini ve yaratmasındaki üstünlüğü görebilmektir. Bir ayette bu önemli gerçek şöyle vurgulanmaktadır:

“Şüphesiz, göklerin ve yerin yaratılmasında, gece ile gündüzün ard arda gelişinde, insanlara yararlı şeyler ile denizde yüzen gemilerde, Allah’ın yağdırdığı ve kendisiyle yeryüzünü ölümünden sonra dirilttiği suda, her canlıyı orada üretip-yaymasında, rüzgarları estirmesinde, gökle yer arasında boyun eğdirilmiş bulutları evirip çevirmesinde düşünen bir topluluk için gerçekten ayetler vardır.” (Bakara Suresi, 164)