Evrimciler on yıllardır Archæopteryx‘i kuşların evrimi senaryosunun en büyük delili olarak gösterirken, son dönemlerde bulunan bazı fosiller bu senaryonun geçersizliğini başka yönlerden ortaya koydu.

Bunların başlıcası, 2013 yılında Çin’de bulunan Aurornis xui idi. Archæopteryx‘den en az 10 milyon yıl daha eski olan bu kuş fosili, dinozorlardan evrimleştiği iddia edilen kuşların kökeni ile ilgili evrimci görüşe önemli bir darbe vurdu. Kuşun sadece dişleri ve pençeleri değil, kanat ve ayakları da Archæopteryx‘e benzerlik göstermekteydi.

1995 yılında Çin’de Omurgalılar Paleontolojisi Enstitüsü’nde araştırmalar yapan Lianhai Hou ve Zhonghe Zhou adlı iki paleontolog, Confuciusornis olarak isimlendirdikleri yeni bir fosil kuş keşfettiler. Archæopteryx ile aynı yaştaki (yaklaşık 140 milyon yıllık) bu kuşun dişleri yoktu, gagası ve tüyleri ise günümüz kuşlarıyla aynı özellikleri göstermekteydi. İskelet yapısı da günümüz kuşlarıyla aynı olan bu kuşun kanatlarında, Archæopteryx‘te olduğu gibi pençeler vardı. Kuyruk tüylerine destek olan “pygostyle” isimli yapı bu kuşta da görülüyordu. Kısacası, evrimciler tarafından tüm kuşların en eski atası sayılan ve yarı–sürüngen kabul edilen Archæopteryx‘le aynı yaşta olan bu canlı, günümüz kuşlarına çok benziyordu. Bu gerçek, Archæopteryx‘in bütün kuşların ilkel atası olduğu yönündeki evrimci tezleri de çürütüyordu.63

Çin’de Kasım 1996’da bulunan bir başka fosil, ortalığı daha da karıştırdı. 130 milyon yıl yaşındaki Liaoningornis isimli bu kuşun varlığı Hou, Martin ve Alan Feduccia tarafından Science dergisinde yayınlanan bir makaleyle duyuruldu. Liaoningornis, günümüz kuşlarında bulunan uçuş kaslarının tutunduğu göğüs kemiğine sahipti. Diğer yönleriyle de bu canlı günümüz kuşlarından farksızdı. Tek farkı, ağzında dişlerinin olmasıydı. Bu durum, dişli kuşların, hiç de evrimcilerin iddia ettiği gibi ilkel bir yapıya sahip olmadıklarını gösteriyordu.64

2013 yılında keşfedilen ve Archeaopteryx’den en az 10 milyon yıl eski bir kuş fosili olan Auornis xui, evrimcilerin iddialarını yerle bir etmiştir.

Nitekim Alan Feduccia, Discover dergisinde yayınlanan yorumunda, Liaoningornis’in, kuşların kökeninin dinozorlar olduğu iddiasını geçersiz kıldığını belirtmişti.65

Archæopteryx‘le ilgili evrimci iddiaları çürüten bir başka fosil ise Eoalulavis oldu. Archæopteryx‘ten 30 milyon yıl daha genç yani 120 milyon yıl yaşında olduğu söylenen Eoalulavis‘in kanat yapısının aynısı, günümüzdeki bazı uçan kuşlarda görülüyordu. Bu da 120 milyon yıl önce, günümüzdeki kuşlardan birçok yönden farksız canlıların göklerde uçmakta olduklarını ispatlıyordu.66

Böylece Archæopteryx ve diğer arkaik kuşların birer ara geçiş formu olmadıkları kesin bir biçimde ispatlanmış oldu. Fosiller, farklı kuş türlerinin birbirlerinden evrimleştiklerini göstermiyorlardı. Aksine, günümüz kuşlarının ve Archæopteryx benzeri bazı özgün kuş türlerinin beraberce yaşadıklarını ispatlıyorlardı. Bu kuşların bazılarının, örneğin Confuciusornis veya Archæopteryx‘in soyları tükenmiş, günümüze ancak az sayıdaki kuş gelebilmişti.

Kısacası Archæopteryx‘in birtakım özgün özellikleri, bu canlının bir “ara form” olduğunu göstermemektedir. Nitekim sıçramalı evrim teorisinin savunucularından Harvard paleontologları Stephen Jay Gould ve Niles Eldredge de, Archæopteryx‘in farklı özellikleri bünyesinde barındıran bir “mozaik” canlı olduğunu, ama asla bir ara form sayılamayacağını kabul etmektedirler.67

Öte yandan “zamanlama uyumsuzluğu” da, Archaeopteryx hakkındaki evrimci iddialara öldürücü bir darbe indirmektedir. Amerikalı biyolog Jonathan Wells de Icons of Evolution (Evrimin İkonaları) adlı kitabında, Archaeopteryx’in evrim adına adeta bir “ikona” (kutsal sembol) haline getirildiğini, oysa delillerin bu canlının “kuşların ilkel atası” olmadığını açıkca gösterdiğini vurgular. Wells’e göre bunun göstergelerinden biri, Archaeopteryx’in atası olarak gösterilen theropod (iki ayaklı) dinozorların, aslında Archaeopteryx’ten daha genç olmalarıdır:

Yerde koşan koşan iki ayaklı dinozorlar, (fosil kayıtlarında) Archaeopteryx’ten daha sonra ortaya çıkarlar.68

Resimde fosili görülen 120 milyon yıllık Confuciosornis, mükemmel uçucu bir kuştur ve Archæopteryx ile aynı yaştadır. Confuciosornis, Archæopteryx’in kuşların atası olduğu hikayesini tümüyle ortadan kaldırmaktadır.

Dipnotlar

63 Pat Shipman, “Birds do it… Did Dinosaurs?”, New Scientist, 1 Şubat 1997, s. 31

64 “Old Bird”, Discover, 21 Mart 1997

65 a.g.m.

66 Pat Shipman, “Birds Do It… Did Dinosaurs?”, New Scientist, 1 Şubat 1997 s. 28

67 S. J. Gould & N. Eldredge, Paleobiology, Vol 3, 1977, s. 147

68 Jonathan Wells, Icons of Evolution, Regnery Publishing, 2000, s, 117